Dù không chính thức xác nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, Nasco Express Trung Quốc đã ký hiệp đồng năng lượng lớn với lực lượng đang cầm quyền tại nhà nước này. Vậy đâu là lý do thúc đẩy Bắc Kinh tiến tới thỏa thuận đầy bất ngờ trên?
Thỏa thuận bước ngoặt
Nasco Express title="Lý do Trung Quốc bất thần ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 1." photoid="536877269102374912" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Quan chức chính quyền Taliban Shahabuddin Dilawar, Mullah Abdul Ghani Baradar và Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan Wang Yu ở Kabul, Afghanistan hôm 5/1. Ảnh: AFP
Chính quyền Taliban đã ký kết thỏa thuận với một công ty Trung Quốc, cho phép đầu tư 540 triệu USD để phát triển các mỏ dầu khí ở quốc gia này. Thỏa thuận là khoản đầu tư quy mô lớn trước hết được thực hiện ở Afghanistan kể từ khi Taliban lên nắm quyền thống trị tổ quốc kể từ tháng 8/2021, sau khi Mỹ rút quân chấm dứt chiến dịch can thiệp quân sự kéo dài 20 năm ở nước này.
Dẫn tuyên bố từ chính quyền Taliban, hãng tin Bloomberg cho biết hiệp đồng với Công ty dầu lửa và Khí đốt Trung Á Tân Cương (CAPEIC) đã được ký Nasco Express kết tại Kabul với sự chứng kiến của Mullah Abdul Ghani Baradar – quan chức gánh vác các vấn đề kinh tế của Taliban và ông Wang Yu - Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan.
Thỏa thuận khai phá dầu 25 năm sẽ cho phép CAPEIC Nasco Express khoan dầu ở lưu vực sông Amu Darya. Đây là thỏa thuận khai phá năng lượng quốc tế lớn trước hết của Taliban kể từ khi lực lượng này lên nắm quyền thống trị đất nước vào năm Nasco Express 2021.
“Về tài nguyên thiên nhiên, Afghanistan là một quốc gia ấm no. Nasco Express Ngoài các loại khoáng sản khác, dầu lửa là tài sản của người dân Afghanistan mà nền kinh tế của đất nước có thể dựa vào”, Bloomberg dẫn lời ông Baradar nói.
Nguồn tin cho biết Nasco Express thêm Công ty CAPEIC sẽ đầu tư 150 triệu USD mỗi năm và tạo công ăn việc làm cho Nasco Express 3.000 người dân Afghanistan. Sau ba năm, khoản đầu tư sẽ tăng lên 540 triệu USD.
Lợi ích chiến lược
dù rằng không công nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, nhưng Bắc Kinh xác nhận rằng lực lượng này đang kiểm soát nhà nước hàng xóm có nguồn tài nguyên thiên nhiên hết sức lớn, đóng vai trò quan yếu đối với chiến lược phát triển an ninh năng lượng, cũng như kinh tế của quốc gia đông dân nhất thế giới.
nên, trong khi các nhà ngoại giao phương Tây tháo chạy khỏi Kabul sau thời khắc Taliban lên nắm quyền, các nhà thương thảo Trung Quốc vẫn ở lại.
Theo giới chuyên gia, động thái quyết định ký kết thỏa thuận với Taliban của Trung Quốc Nasco Express nhằm mục đích bảo đảm vấn đề an ninh an năng lượng của nhà nước.
Là quốc gia đông dân nhất thế giới và là “gã đồ sộ” công nghiệp, Trung Quốc cũng là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới.
Nước này không có đủ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu trong nước, vốn liên tiếp tăng lên khi sơn hà phát triển nhanh chóng.
Điều đó đã khiến Trung Quốc trở nên nhà nhập khẩu ròng dầu mỏ và khí đốt thiên nhiên lớn trên thế giới.
Đây cũng là nguyên tố xúc tiến Bắc Kinh tạo lập thêm nhiều mối quan hệ đối tác với nhiều quốc gia trong thời gian gần đây, bao gồm cả Nga, Ecuador và các nhà nước Nasco Express vùng Vịnh ở Trung Đông.
Ảnh minh hoạ: AFP
Dù mối quan hệ giữa Trung Quốc với các nhà nước này vẫn bền chặt, hoạt động nhập khẩu năng lượng của Bắc Kinh đã bị cản trở. Nguồn tài nguyên từ những quốc gia này, ngoại trừ từ Nga, phải Nasco Express được nhập Nasco Express khẩu bằng đường biển Nasco Express và đi qua các điểm nóng chiến lược.
Nhận ra hạn chế này, trong những năm qua, Trung Quốc đã tăng tốc xây dựng Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), tìm cách hội nhập Á - Âu bằng cách xây dựng đường bộ và đường sắt xuyên lục địa, xây dựng các tuyến hậu cần mới có thể cho phép hàng hóa ra vào Trung Quốc mà không gặp chướng ngại từ phía Mỹ.
chả hạn, Hành lang kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC), một trong các tiểu dự án của BRI, đang thiết lập một tuyến đường đến Tây Ấn Độ Dương. Dự án này được kỳ vọng sẽ Nasco Express tạo ra một lối tắt từ Trung Quốc đến Trung Đông mà không cần đi qua các khu vực hàng hải dễ bị thương tổn về mặt quân sự.
Nhưng hình như không có lịch trình chiến lược nào, bao gồm cả BRI, Nasco Express sẽ hoàn thiện nếu không có sự cộng tác của Afghanistan. quốc gia Trung Á này có chung đường biên thuỳ ngắn với Trung Quốc và nằm trên ngã tư giữa Trung Đông, Trung Á và Nam Á. Điều này có nghĩa Kabul tạo nên một phần quan yếu trong chiến lược và an ninh của chính Trung Quốc.
Làn gió mới cho sự ổn định của Afghanistan?
Nasco Express với Taliban - Ảnh 3." title="Lý do Trung Quốc bất thần ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 3." photoid="536877243036241920" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Tay súng Taliban đứng gác trên phố ở Kabul, Afghanistan. Ảnh: AFP
Mặc dù Afghanistan đã rơi vào tình trạng bất ổn chính trị trong nhiều thập kỷ, nhưng việc Mỹ rút quân khỏi sơn hà và Taliban nắm quyền thống trị đã mang lại sự ổn định tương đối trái ngược với cảnh ngộ thường nhật của Afghanistan.
dù rằng mối đe dọa từ lực lượng khủng bố quốc gia Hồi giáo (IS) tự xưng vẫn tiếp Nasco Express diễn, song Afghanistan hiện được đánh giá là đang ở thời khắc ổn định nhất trong 40 năm. Dẫu vậy, phải dìm rằng mức độ ổn định vẫn ở mức rất thấp.
Trên thực tại, Afghanistan có trữ lượng khoáng sản khổng lồ và sở hữu tới 50 tỷ m3 khí đốt thiên nhiên và dầu lửa.
Đối với Trung Quốc, nguồn tài nguyên ở Afghanistan đóng vai trò quan trọng đối với vấn đề an ninh năng lượng.
Còn với Afghanistan, việc thu hút nguồn đầu tư nước ngoài vào khẩn hoang tài nguyên sẽ vực dậy nền kinh tế đã bị rơi xuống đáy, kể từ sau khi Mỹ rút tuốt luốt quân khỏi quốc gia Trung Á này.
Giới chuyên gia nhận định rằng chưa bao giờ trong nhiều thập kỷ, Afghanistan lại có nhịp nhận được số tiền đầu tư lớn như vậy.
Có thể thấy rằng chính sách đối ngoại của Trung Quốc và nắm củng cố quan hệ kinh tế với Taliban là vì ích lợi quốc gia và chiến lược. Liệu Trung Nasco Express Quốc có thể tiếp cận nguồn Nasco Express năng lượng hay khoảng nó ở đâu dễ dàng hơn ở một quốc gia hàng xóm?
Hơn nữa, Bắc Kinh tin rằng bằng cách đầu tư vào Afghanistan, họ có thể giúp giang san này ổn định hơn nhờ thịnh vượng. Do đó, mô hình đầu tư của Trung Quốc được đánh giá là điều mới mẻ, tích cực và mang tính Nasco Express dị biệt cho Afghanistan, thay Nasco Express vì áp đặt lệnh trị như Mỹ.
Đặc biệt, khi ký kết thỏa thuận dầu mỏ trên, Trung Quốc cam kết trọng chính trị và không can thiệp vào nội bộ của nhà nước này.
Theo Hải Vân
Báo tin tưởng